علائم هشدار دهنده آزمایشگاه متعدد هستند و همگی برای ایجاد ایمنی در آزمایشگاه می باشند. فردی که در آزمایشگاه کار می کند برای شرایط معمولی کار در این محیط و یا شرایط بحرانی، با علائم هشدار دهنده آزمایشگاه آشنا باشد و زمانی که با شکل این علامت ها آشنا نباشد، موقع کار با خطراتی که او را تهدید می کند نا آشنا خواهد بود.
مقدمه
آزمایشگاه محیطی است که در آن فعالیتهای علمی و تحقیقاتی انجام میشود. در عین حال، این مکان میتواند خطرات بالقوه ای داشته باشد، به ویژه برای دانش آموزانی که تجربه کمی در کار با مواد شیمیایی، وسایل آزمایشگاهی و دستگاه های مختلف دارند. شناخت علائم هشداردهنده در آزمایشگاه به دانش آموزان کمک میکند تا از خطرات احتمالی جلوگیری کنند و محیطی ایمن برای یادگیری فراهم شود.
انواع علائم هشدار دهنده در آزمایشگاه
1. علائم ایمنی شیمیایی
این علائم روی ظروف مواد شیمیایی و در محیط آزمایشگاه نصب میشوند و نشان دهنده خطرات خاصی هستند که باید مورد توجه قرار گیرند:
1. سمی (Toxic)
نشاندهنده مواد سمی است که در صورت تماس، بلعیدن یا استنشاق میتوانند باعث مسمومیت شدید یا مرگ شوند.
مثال: کلروفرم، سیانید پتاسیم
2.خورنده (Corrosive)
مواد خورنده میتوانند به پوست، چشمها و دستگاه تنفسی آسیب جدی وارد کنند.
مثال: اسید سولفوریک، سود سوزآور
3.اشتعال پذیر (Flammable)
4.انفجاری (Explosive)
برخی مواد در شرایط خاص (حرارت، ضربه یا ترکیب با مواد دیگر) منفجر میشوند.
مثال: نیتروگلیسیرین، پراکسیدها
5.اکسیدکننده (Oxidizing)
این مواد با آزاد کردن اکسیژن، آتش سوزی را تشدید میکنند.
مثال: پرمنگنات پتاسیم، آب اکسیژنه
2. علائم ایمنی فیزیکی
این علائم مربوط به خطرات فیزیکی در آزمایشگاه هستند:
1.برق گرفتگی (High Voltage)
2.اشعه های خطرناک (Radiation)
نشان دهنده وجود مواد رادیواکتیو یا دستگاه های ساطع کننده اشعه (مانند اشعه ایکس) است
3.خطر زیستی (Biological danger)
تجهیزات یا ظروف آزمایشگاهی که با آنها سر و کار دارید احتمالاً با مواد خطرناک زیستی در تماس بوده اند و بنابراین در معرض خطر آلودگی قرار دارند. اگر آزمایشگاهی با عوامل عفونی کار می کند، این علامت باید منطقه را مطابق با آن مشخص کند.
3. علائم ایمنی عمومی
این علائم برای حفظ ایمنی کلی در آزمایشگاه استفاده میشوند:
1.استفاده از عینک ایمنی (Safety Goggles)
2.دستکش ایمنی (Wear Gloves)
3.تهویه مناسب (Use Fume Hood)
4.خاموش کننده آتش (Fire Extinguisher)
نکات ایمنی برای دانش آموزان در آزمایشگاه
قبل از شروع آزمایش، برچسب مواد شیمیایی و علائم هشداردهنده را به دقت مطالعه کنید.
از لباس محافظ (مانند روپوش، عینک و دستکش) استفاده کنید.
در صورت ریختن مواد شیمیایی، بلافاصله به معلم یا مسئول آزمایشگاه اطلاع دهید.
هرگز مواد شیمیایی را بو نکنید، مزه نکنید یا با پوست تماس ندهید.
در پایان کار، وسایل و مواد را به محل مناسب بازگردانید و دستهای خود را بشویید.
جمع بندی
شناخت علائم هشداردهنده در آزمایشگاه اولین قدم برای ایمنی دانش آموزان است. با رعایت نکات ایمنی و توجه به این علائم، میتوان از بروز حوادث جلوگیری کرد و محیطی امن برای یادگیری و تحقیق فراهم نمود
به یاد داشته باشید:
«ایمنی در آزمایشگاه اولویت اول است»
First safety
برای دیگر مطالب مرتبط با آزمایشگاه علوم می توانید از صفحات زیر نیز دیدن کنید.
مطالب مرتبط

201-اندازهگیری سردی و گرمی آب
روش اندازهگیری دمای آب سرد و گرم را بیاموزید. با وسایل عملی و در آزمایشگاه واقعی توسط دبیر علوم تجربی برای دانش آموزان، آموزگاران و دبیران

وسایل آزمایشگاه
آشنایی با وسایل مهم و پرکاربرد در آزمایشگاه علوم و چگونگی کار با آن ها همراه تصویر و توضیحات و آیکن هر وسیله در آزمایشگاه

آزمایشگاه مجازی
آزمایشگاه مجازی برای آزمایش های علوم تجربی که در محیط اینترنت و در قالب بازی و برنامه قابل مشاهده هستند برای شما دانش آموزان و معلمان عزیز

علائم هشدار
علائم هشدار دهنده آزمایشگاه متعدد هستند و همگی برای ایجاد ایمنی در آزمایشگاه می باشند. فردی که در آزمایشگاه کار می کندباید با علائم هشدار دهنده آزمایشگاه آشنا باشد

فهرست آزمایش های علوم تجربی
آزمایشگاه علوم تجربی جایی برای یادگیری نحوه صحیح انجام آزمایش های علوم تجربی و همچنین آشنایی با کار در این آزمایشگاه است.